Wist je dat bepaalde (onbewuste) denkpatronen flink bijdragen aan jouw stress? Patronen waar je je wellicht niet eens bewust van bent maar die wel zorgen voor het lekken van veel energie? In mijn werk begeleid ik mensen die af willen rekenen met hun overmatige stress. Hierbij kom ik vaak dezelfde denkpatronen tegen. Ik heb de top 5 die ik tegenkom op een rijtje gezet. Check eens bij jezelf welke patronen je herkent en lees wat je wél helpt om jouw stress te verminderen.
1. Je verantwoordelijk voelen voor zaken die je niet 100% kunt beïnvloeden
Veel mensen met overbelasting en burn-out overschatten hun verantwoordelijkheid in relatie tot hun invloed. Bijvoorbeeld: je werkt met een heel team aan een project en er ontstaat een (groot) probleem. Jij rekent jezelf volledig aan dat je dit niet hebt voorkomen, ondanks het feit dat je een radar bent in een geheel team. Of het gaat niet zo lekker in het bedrijf en jij voelt je persoonlijk verantwoordelijk om het tij te keren. Je zit alleen niet in het management team en kunt dus maar beperkt invloed uitoefenen. Wanneer je je teveel persoonlijk aantrekt en je verantwoordelijkheidsgevoel groter is dan je daadwerkelijke invloed ontstaat direct een gevoel van persoonlijk falen en/of onmacht. Twee mega stress factoren. Ik zie dit veel bij mijn cliënten: dat ze veel meer verantwoordelijkheid “dragen” dan ze daadwerkelijk hebben. Je kunt alleen helemaal verantwoordelijk zijn als je ook maximaal invloed hebt.
Wat helpt wel? Wees je bewust van jouw verantwoordelijkheidsgevoel en check of deze klopt met jouw daadwerkelijke invloed. Dus stel jezelf bijvoorbeeld de vraag: is dit echt mijn verantwoordelijkheid? En heb ik er 100% invloed op? In het gros van de gevallen kom je tot de conclusie dat deze niet in lijn zijn. Wanneer je je dit realiseert ontstaat er direct lucht en ruimte om er anders mee om te gaan.
2. Focussen op de negatieve kant van een situatie
Perfectionisten kunnen dit bijvoorbeeld perfect 😉. Vooral inzien waarom iets niet zal lukken, wat er mis kan gaan of wat er beter had gekund. Hoewel nagaan wat beter had gekund om hiervan te leren een prima insteek is kun je hier ook in doorslaan. Herinner je je dat functioneringsgesprek dat grotendeels positief was maar waarin jij vooral de afdronk hebt van je verbeterpunten? Of de leidinggevende die constant wijst op wat er beter moet in plaats van wat er allemaal al wel lekker loopt?
Wat helpt wel? Accepteer dat goed ook goed genoeg kan zijn. Perfectie is een illusie en het streven ernaar kost veel energie. Zie de verbeterpunten of risico’s in het totale plaatje door ook te zien wat er allemaal goed gaat of welke kansen tegenover de risico’s staan die je voorziet. Dit zorgt voor meer energie en haalt direct de negatieve druk eraf.
3. Je eigen toegevoegde waarde onderschatten
Denken dat jouw aandeel in het resultaat maar klein is. Of dat jouw kwaliteiten niet zo belangrijk zijn, die heeft immers iedereen, toch? Jouw succes is het resultaat van mazzel, niet van jouw prestaties en vaardigheden. Als ze eens wisten dat ik maar wat doe, dan val ik door de mand (oftewel het impostor syndrome). Wat je hiermee doet is jouw invloed en jezelf daarmee dus kleiner maken. Hiermee ontneem je jezelf veel werkplezier.
Wat helpt wel? Realiseer je dat jouw kwaliteiten voor een ander een enorme uitdaging kunnen zijn en dat er niet zoiets is als “de norm”. Iedereen heeft kwaliteiten en iedereen heeft uitdagingen. Daarnaast zie je bij de ander alleen de buitenkant en niet welke uitdagingen die persoon heeft van binnen. Wees je heel bewust van je kwaliteiten en wanneer je deze inzet. Door je te focussen op waar je goed in bent versterk je je eigenwaarde en merk je direct dat je betere resultaten behaalt.
4. Invullen wat een ander denkt of de toekomst voorspellen
Die collega die wat boos keek vanochtend vond waarschijnlijk dat jouw werk niet goed gedaan was, of dat je gewoon sowieso weinig toevoegt in het team. Jouw leidinggevende heeft niks gezegd over jouw email van gisteren dus ze zal het wel een slecht idee vinden. Het zal straks wel weer niks worden als ik die presentatie geef. Je herkent ze misschien wel, dit soort gedachten. Er is iets dat je triggert, een kleine reacties of gebeurtenis, waar je je in je hoofd een heel verhaal van maakt. For the record: een verhaal dat jij verzonnen hebt..
Wat helpt wel? Realiseer je dat in 99,9% van de gevallen de verhalen die je jezelf vertelt onzin zijn. Het zijn creaties van jouw eigen brein, gebaseerd op jouw ervaringen uit het verleden en jouw unieke blik op de wereld. Niet gebaseerd op waarheid of feiten. Stop dus met denken voor een ander, het invullen wat er echt gebeurt of hoe het zal lopen straks. Realiseer je dat over het algemeen iedereen druk is met zichzelf en niet met jou. Of dat situaties altijd anders lopen dan je vooraf had verwacht. Ga dus uit van je eigen kracht, waarden en intenties en laat deze leidend zijn in wat je doet.
5. Bagatelliseren
Ik voel me niet zo goed maar het valt wel mee, het gaat wel weer over. De rest heeft het ook heel druk dus ik moet niet zeuren en even schouders eronder. Ach ik mag niet klagen, mijn vriendin heeft het pas echt zwaar. Herken je dit? Wanneer je dit veel doet kan het zijn dat je signalen van je lichaam negeert omdat je deze niet serieus neemt. Nu is er niks mis mee om af en toe goed je schouders eronder te zetten as dit nodig is maar vaak slaat dit door. Je vergelijkt je met anderen of met een beeld dat je van jezelf hebt gecreëerd waar je op dat moment niet aan voldoet. Je bagatelliseert gevoelens en fysieke signalen die zich aandienen. De meeste mensen die overspannen zijn of die in een burn-out belanden doen dit ongelooflijk veel. Je doet jezelf en uiteindelijk ook je werkgever/ je partner / vrienden / kinderen tekort door signalen en gevoelens teveel te bagatelliseren.
Wat helpt wel? Neem wat je voelt serieus en behandel jezelf zoals je een goede vriend(in) zou behandelen. Jij bent deze enige die echt kan ervaren hoe het met je is. Laat los hoe je vindt dat je je zou moeten voelen of hoeveel je aan moet kunnen als je lichaam een ander signaal geeft. Laat los wat anderen er mogelijk van denken, hier heb je toch geen invloed op. Bovendien, denken ze het echt? (zie invullen). Het helpt om te stoppen met vergelijken, dit is namelijk nooit een nuttige exercitie, we zijn allemaal anders. Wat er toe doet is dat je goed voor jezelf blijft zorgen. Op die manier kun je voor iedereen het beste waarde leveren.
Wil jij afrekenen met jouw stress zodat je weer vol energie, vertrouwen en plezier kunt doen wat voor jou belangrijk is? Plan dan een vrijblijvende inzicht sessie in: